دکتر محمود امانی طهرانی، دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش در گرامیداشت جشن روز پژوهش با ابراز خرسندی از حضور در جمع کارشناسان و پژوهشگران کانون زبان ایران در خصوص مسئله زبان از منظر اهمیت فرهنگی، تمدنی و آموزشی سخن گفت.
به گزارش روابط عمومی و امور بینالملل کانون زبان ایران وی عنوان کرد: آموزش علم پیوند بسیار عمیقی با آموزش زبان دارد. یک پدیده تا زمانی که نامی ندارد نکره و ناشناخته است، نامگذاری یکی از خصوصیات بشر است و تحقیقات تا به حال این مهم را آشکار نکرده است که حیوانات نیز میتوانند بر چیزی نامگذاری کنند و این موضوع یکی از وجوه ممیزۀ بشری است. نام در فرهنگها نقش مهمی دارد و در قرآن زمانی که سخن از خلقت آدمی به میان میآید خداوند اولین مشخصهای که در خصوص آدمی بیان مینماید این است که ما به او اسمها را آموختیم. این موضوع منشا دانشی است که از جنس دیگری است.
دکتر امانی طهرانی اظهار داشت: امروزه نگاه ساخت و سازگراها در خصوص زبان این است که زبان به مثابه تفکر است و این موضوع عمق بسیار زیادی دارد. کل جریان آموزش مدرسهای، آموزشهای رسمی و به تبع آن بسیاری از آموزشهای غیر رسمی ما به نوعی فرآیندی از زبان آموزی است که جلوههای مختلف آن در علوم، ریاضیات و مطالعات اجتماعی نمایان میشود. به بیان دیگر آن نخ تسبیحی که این علوم را به هم پیوند میدهد فرآیند عمیق زبانآموزی است.
دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش در خصوص فرآیند عمیق زبانآموزی ادامه داد: این زبانآموزی به معنای یادگیری لغت، گرامر و ... نیست، بلکه به معنای زبان به مثابه تفکر است که از طریق آن تفکر و روش علمی، تفکر ریاضی و منطقی و حل مسئله زایا میشود و اینجا است که آن رازگشایی و رمزگشایی انجام میگردد و هر چه حوزههای علمی توسعه پیدا میکنند شاخصهای اصلی آن تعداد واژگانی است که خلق میکنند و تفاوت زبانها در خلق، زایش و رویش است.
وی خاطر نشان کرد: زمانی که زبان به مثابه تفکر وارد لایههایی میشود ارتباطات زبانی در آن نقش عجیبی ایفا میکند. حتی به لحاظ تاریخی کشورهایی که در محل چهارراههای زبانی بودهاند رشدهای قابل توجهی داشتهاند و کشورهایی که در این مسیر نبودهاند با تلاشهای دیگری مجبور شدهاند تا خود را مطرح نمایند. مسئله زبان و ارتباطات نقطۀ اتصالی به گنج حکمی هر کشور پیدا میکند و هر کشوری که گنج حکمی قویتری دارد در موضوع زبان نیز حرف بیشتری برای گفتن دارد.
دکتر امانی طهرانی پیرامون اشتراک گنج حکمی کشورها با یکدیگر بیان کرد: کشوری که این گنج حکمی عمیق را دارد و میخواهد این گنج را با سایر ملل دنیا به اشتراک بگذارد نیاز به لایۀ ارتباطی عمیق دارد. امروز ایرانیان حرفهای زیادی برای گفتن و اندیشههای مهمی برای اعلان به دنیا دارند اما ضعف عجیب و تاریخی آموزش زبان در کشور، اثرگذاری ما را در دنیا بسیار محدود کرده است و این موضوع تنها مختص به دورۀ کنونی نیست. در این موضوع هیچگاه کشور ما پیشرفت قابل توجهی در نظام آموزش رسمی نداشته است و دلایل آن باید مورد مطالعه قرار گیرد.
وی افزود: اگر میخواهیم در دنیای امروز اثرگذار باشیم، افرادی که میخواهند در سیاست، تجارت و ارتباطات علمی و فرهنگی با دنیا در ارتباط باشند باید بتوانند در سطح ادارۀ یک پنل تسلط زبانی به یکی از زبانهای زنده دنیا و به طور عمده زبان انگلیسی داشته باشند. بسیاری بر این عقیده هستند که اگر بچهها زبان دومی بیاموزند این موضوع بر زبان اول آنها لطمه خواهد زد، اما مطالعات نشان میدهد که یادگیری زبانهای دوم و سوم بر غنای فکری افراد میافزایند. گرچه آموزش زبان یک ضعف بنیادین دارد اما نباید ما این را به عنوان یک سرنوشت محتوم بپذیریم بلکه این جریان باید در نقطههایی تغییر و چرخش ایجاد کند.
دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش ادامه داد: چرخش را فناوری برای ما تسهیل خواهد کرد، البته این موضوع برای ما چالشی را ایجاد خواهد کرد که آیا فناوری همانطور که ارتباطات را تسهیل خواهد کرد ممکن است افراد را بینیاز از زبان آموزی کند؟ این موضوع مسئلۀ مهمی خواهد بود اما من معتقدم که ممکن است در لایههای ارتباطی عادی و حوایج روزانه، عدهای را بی نیاز کند اما در لایههایی که در ابتدا عنوان کردم و گنج حکمی کشورهاست، بعید است که این مسئله اتفاق بیفتد.
وی گفت: ما در نظام آموزشی کشور براساس مصوبهای که در شورای عالی آموزش و پرورش داشتهایم به دنبال این هستیم که این حلقۀ شکست خوردۀ زبانآموزی کنونی را بشکنیم و مدلهای جدیدی را بر آن عرضه نماییم. اگر از این فرصت استفاده کنیم و کانون زبان ایران هم به کمک ما بیاید میتوانیم با تجمیع زمانی و فشردهسازی و فضاسازی مناسب شرایطی را فراهم کنیم تا بچهها تجربۀ زبانآموزی متفاوتی داشته باشند به طور مثال مدرسهای پایگاه زبانآموزی در تابستان باشد. ما اگر بتوانیم در دوران ریاست دکتر ذوالفقاری این موضوع را عملی نماییم نقطۀ تحولی ایجاد خواهد شد و در نهایت اتصالی میان کانون و آموزش و پرورش بیش از آن چه که تاکنون بوده است خواهد بود.
دکتر امانی کانون زبان ایران را مجموعهای با اصالت و سرمایۀ انسانی توانمند دانست و گفت: در اکثر دورههای زمانی از عمر این مجموعه روسای کانون زبان ایران از مدیران برجستهای بودهاند و توانمندترین اساتید نیز در این مجموعه مشغول به آموزش بوده و هستند برای همین است که اقبال عمومی به کانون زبان ایران زیاد است و این موضوع سرمایه بسیار بزرگی است و این سرمایه را میتوان منبع این اقدام مهم قرار داد.
وی اظهار داشت: ما در دورۀ دوم متوسطه نیازمند این هستیم که یک ساز و کار آزمون متناسب ملی در باب زبان داشته باشیم که این آزمون بتواند بچهها را فارغ از مسئلۀ کنکور، امتحانات نهایی و ... در یک رتبۀ معین و مناسبی و با اعتبار و پایایی قابل قبول قرار دهد. این کار تقریبا در زبان فارسی انجام شده است اما در زبان انگلیسی نیاز به اقدامات مطالعاتی و اجراهای آزمایشی داریم و من مجموعهای را ذیصلاحتر از کانون زبان ایران برای ورود به این موضوع نمیدانم و در شورای عالی آموزش و پرورش نیز از حضور کانون زبان ایران در این عرصه استقبال و پشتیبانی خواهیم کرد.
دکتر امانی طهرانی در بخش پایانی سخنانش عنوان کرد: ما در شورای عالی آموزش و پرورش از شما سپاسگزاریم که کاری که برعهده گرفتهاید را با استانداردهای سطح بالایی حفظ کرده، ارتقا داده و به پیش میبرید. اقبال روز افزون به کانون نشانۀ موفقیت شماست و مجموعۀ کانون پرورش در همۀ امور و به طور خاص کانون زبان ایران از مجموعههایی است که مدیریت آن در خدمت به فرزندان این مرز و بوم مثالزدنی است.