اشاره: ویروس کرونا که آمد، چگونگی ادامه آموزش به یکی از دغدغه‌های مهم جهانی تبدیل شد؛ در ایران نیز این نگرانی بود که آموزش چه مسیری را در سایه کرونا طی خواهد کرد؟؛ نگرانی‌ای در مواردی به واقعیتی ملموس تبدیل شد و برخی مؤسسات و مراکز آموزشی را به حالت نیمه‌تعطیل کشاند.
اما کانون زبان ایران از همان ابتدای کرونا، آموزش آنلاین را به صورت جدی در دستور کار قرار داد و توانست تجربه‌ای موفق را در این عرصه به نام خود ثبت کند؛ تجربه‌ای که ثبت و به اشتراک گذاشتن آن با دیگران، به اندازه خود این اتفاق، اهمیت دارد. با دکتر مرضیه امامی، مشاور امور پژوهشی کانون زبان ایران درباره کتاب "تدریس در دوران کرونا" گفت‌وگو کردیم، کتابی که تجربیات مدرسان کانون را در کلاس‌های آنلاین، گردآوری کرده است.
سؤال: مستندسازی تجربیات مدرسان کانون زبان ایران در برگزاری کلاس‌های آنلاین در قالب کتاب، با چه رویکردی انجام شد؟
کانون زبان ایران به عنوان بزرگترین مؤسسه آموزش زبان در غرب آسیا در سال جدید با تمام فراز و نشیب‌ها، آموزش آنلاین را به صورت جدی در دستور کار خود قرار داد و به لطف خدا توانست این بستر مهم را به‌کار گیرد و تجربیات موفق در این حوزه را به نام خود ثبت کند. از آنجایی که مستندسازی تجربیات، زیربنای رشد سرمایه علمی هر سازمان یادگیرنده‌ای است، کانون زبان ایران از مدرسان خود خواست تا تجربه مواجهه خود با پدیده تدریس بر بستر کلاس‌های آنلاین را به رشته تحریر درآورند. همکاران گرامی کانون زبان ایران نظرات ارزشمند و تجربیات کاربردی خود را از ابتدای کلاس‌های آنلاین به اشتراک گذاشتند. این کتاب ویرایش و تلخیص شده آثار ارسالی منتخب است که دربرگیرنده تجربیات آنها درباره موضوعات مختلف می‌باشد.
سؤال: در این کتاب به چه موضوعاتی پرداخته شده است؟
روش‌های تدریس آنلاین مدرسان، مشکلاتی که فراروی آنها قرار گرفته است، رویکردهای خلاقانه‌ای که مدرسان جهت بهینه‌سازی کلاس‌های خود از آن بهره برده‌اند و تغییراتی که از نگاه آنها در متدولوژی کانون زبان صورت گرفته از مهمترین موضوعاتی است که در این کتاب به آنها پرداخته شده است.
سؤال: براساس آن چه که در کتاب "تدریس در دوران کرونا (تجربه نگاری کانون زبان ایران)" آمده است مدرسان این مجموعه آموزشی از چه شیوه‌هایی برای هموار کردن امر آموزش و ترغیب زبان‌آموزان استفاده کرده‌اند؟
بهره گیری از پادکست‌ها و فایل‌های آموزشی از پیش تهیه شده، ایجاد بازی، مسابقه و فعالیت‌های خلاقانه برای جذاب ساختن مطالب آموزشی، استفاده از عکس و پایورپوینت برای ارائه موضوعات گرامری، تشکیل گروه در پیام‌رسان‌ها برای ارسال تکالیف، رفع مشکلات احتمالی و ارائه بازخورد به زبان‌آموزان، استفاده از نقاشی به جای نمایش تصاویر، ایجاد تعامل بین زبان‌آموزان با روشن کردن همزمان میکروفن‌ها، نمایش فیلم‌های آموزشی و مرتبط با درس در زمان کلاس، کاهش حجم فایل‌هایی که قرار است در کلاس نمایش داده شود، استفاده از وب‌کم با رزولوشن پایین، قرار دادن تصویر صفحات کتاب بر روی اسکرین،
بهره‌گیری از تکنیک تکیه‌گاه‌سازی: در این تکنیک مدرس در عین تعامل با زبان‌آموزان مطالب جدید را به تدریج ارائه می‌دهد و آهسته آهسته و بر پایه و چهارچوب دانسته‌های پیشین آنها مطالب جدید را تدریس می‌کند،
بهره‌گیری از شیوه تدریس معکوس: در این روش مطالب در قالب ویدئوی آموزشی برای زبان‌آموزان ارسال می‌شود و از آنها خواسته می‌شود به دفعاتی که لازم است آن را تماشا کنند و جلسه بعد صرف حل تمرین، چک کردن دقیق مطالب و بررسی میزان یادگیری زبان‌آموزان و تعامل می‌شود و استفاده از روش ویکتوگلاس: در این روش برای زبان‌آموزان کلیپ‌های صوتی یا متون معتبر داخلی ارسال می‌شود و از آنها خواسته می‌شود تا آن چه را که شنیده و یا متوجه شده‌اند به زبان خود بنویسند و ... این راهکارها از مهمترین اقداماتی بوده است که توسط مدرسان برای آموزش مؤثرتر انجام و در این کتاب به آنها اشاره شده است.
سؤال: مهترین چالش‌هایی که مدرسان در برگزاری کلاس‌های آنلاین با آنها مواجه بوده‌اند و در این کتاب به آنها اشاره شده و راهکاری که برای رفع آن اتخاذ کرده‌اند را برایمان بگویید؟
سرعت پایین اینترنت، عدم آگاهی زبان‌آموزان، والدین آنها و حتی برخی همکاران درخصوص نرم‌افزارهای تدریس که البته این مسئله با برگزاری یک دوره آموزشی کوتاه مدت برای این عزیزان رفع شده است، مشکل ورود به سیستم که معمولا با تماس با پشتیبانی فنی استان حل شده است، ارائه پاورپوینت از مطالبی که در کلاس آموزش داده شده برای بهره‌مندی از مطالب برای غایبان یا کسانی که با مشکل اتصال در طول کلاس مواجه بودند، کمبود مشارکت و حضور فعال زبان‌آموزان در مهارت‌های تولیدی که با تشویق و انگیزه دادن، زبان‌آموزان بی‌انگیزه و غیرفعال را نیز به شرکت در فعالیت‌ها و در نتیجه صحبت کردن حتی به میزان اندک وادار کرده است، نحوه ارزیابی زبان‌آموزان که با تشکیل گروه پشتیبان در پیام‌رسان برای تکمیل ارزیابی زبان‌آموزان در زمان‌هایی که مشکل قطعی اینترنت توسط آنها مطرح می‌شد، حصول اطمینان از انجام تکالیف که با درخواست ارسال فایل صوتی و روشن کردن وب‌کم توسط زبان‌آموزان تا حدودی مرتفع می‌شد، در کلاس‌های حضوری شیوه تدریس به صورت معلم محور بود و در شیوه آنلاین لازم بود تا به زبان‌آموز محور تغییر یابد و ... از مهمترین چالش‌هایی است که مدرسان در کلاس‌های آنلاین با آنها روبه‌رو بوده‌اند و در بخش‌های مختلف این کتاب به آنها اشاره شده است.